Blog 26

 

”Floris Meydam (1919-2011), Het Poorthuis, originele houtsnede, plm. 1950"

 

Floris Meydam is een naam die elke Leerdammer en glasliefhebber kent! Dit werk is in bruikleen gekregen uit de historische collectie van de Gemeente Leerdam. Op de achterkant van het kunstwerk staat aangegeven: "Ontwerp: Floris Meydam, plm. 1950. Kunstenaar: Glasfabriek Leerdam". 

 

De afbeelding laat het Oude Poorthuis zien vanaf de Zuidwal. In 1863 werd de Veerpoort van Leerdam gesloopt met de daaraan grenzende Westwal. De twee panden ten zuiden van de Veerpoort, het Veerhuis en het Poorthuis, werden gespaard. In het Veerhuis bevindt zich nu restaurant ’t Veerhuys en in het oude Poorthuis is de winkel Auberge des Rêves gevestigd. 

 

Floris Meydam (Leerdam, 29 december 1919 – Leerdam, 25 september 2011) was een Nederlands industrieel ontwerper, die vooral glaswerk en keramiek heeft ontworpen. Het is best bijzonder dat we deze 'Floris Meydam' in de historische collectie hebben gevonden. Het is een houtsnede, formaat plm. 30 x 15 cm., op heel dun rijstpapier. Het is een autonoom kunstwerk en redelijk uniek te noemen omdat hij vooral bekend is geworden door zijn ontwerpen voor glas. 

 

Na de lagere school volgde Floris Meydam de opleiding tot elektricien aan de ambachtsschool in Gorinchem. Van 1939 tot 1943 volgde hij de avondschool voor Kunstindustrieel Onderwijs te Utrecht en in 1943 de decoratiecursus aan de Glasschool van de fabriek in Leerdam. Op deze Glasschool (opgericht door Copier) kreeg je o.a. gedegen tekenonderwijs. Je leerde tekenen naar de

waarneming, technisch tekenen en ontwerpen. Hier ligt vast dan ook de bron voor deze prachtige houtsnede. Maar ook bij zijn  glaswerk zie je kwaliteit van een goede tekenaar en ontwerper. 

 

We vervolgen de levensloop van Meydam. Tussen 1944 en 1947 was hij leraar aan de Glasschool, waar onderricht werd gegeven in slijp-, zandblaas-, ets- en glasschildertechnieken. Hij trad in 1935 in dienst bij de Glasfabriek in Leerdam, eerst als assistent op de reclameafdeling en daarna als assistent

ontwerper. In 1947 werden in het Stedelijk Museum Amsterdam zijn eerste ontwerpen voor glasplastieken en decoratief glaswerk tentoongesteld, waaronder een in 1945 door Meydam ontworpen schaal, getiteld: "De wonderbaarlijke visvangst". Op het affiche van het museum werd een door Meydam ontworpen gedecoreerde vaas afgebeeld. Vanaf 1947 ontwierp hij verschillende glazen panelen en ramen met figuratieve afbeeldingen, zoals bijvoorbeeld: "De Appeloogst" (1947 – Stedelijk Museum Amsterdam) en het gedenkraam "Sint-Maarten" (1950 – gemeente Elst).

Ook ontwierp hij gedecoreerde ramen voor het station in Leerdam en het Vondelparkpaviljoen, 

beide in 1947 en later in 1950 ramen voor chocoladefabriek De Baronie en rijwielfabriek Union. In 1949 volgde hij Andries Copier (1901-1991) op als hoofdontwerper van de Glasfabriek Leerdam. 

 

In 1975 ontwierp hij een 8 m2 groot glazen paneel in de bierkleuren oker en geel ter gelegenheid van de opening van de nieuwe brouwerij van Heineken te Zoeterwoude, in 1983 gevolgd door een paneel voor de firma Heinz en in 1988 een plastiek voor de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Zijn

laatste in opdracht ontworpen wandplastiek is van 2002 voor de Rabobank te Leerdam.

 

In 1950 ontwierp Meydam zijn eerst gebruiksglas, het gedecoreerde servies "Folium", geïnspireerd op het blad van een plant. Dat servies bood Prins Bernhard in 1953 aan als relatiegeschenk aan de President van Mexico. In datzelfde jaar ontwierp hij zijn eerste, veelal geslepen, unica en in 1951

volgden zijn geblazen unica. In 1968 ontwierp Floris Meydam het glasservies ‘Forest’ en in 1983 ‘Bouquet’, die beide gewild zijn en nog steeds verkocht worden. Naast gebruiksglas ontwierp hij ook verpakkingsglas. En naast unica ontwierp hij voor de glasfabriek Leerdam ook vele objecten, die in een

beperkte oplage worden vervaardigd, de zogenaamde serica en objecten die bekend zijn onder de naam ‘Ligne Libre’, waaronder strak gelijnde glazen vogels en de Tortuga-vazen.

 

Ook de eerste Nederlandse televisieprijs, een geslepen plastiek, die in 1958 werd toegekend aan Kees Brusse, Tom Manders en Wim Ibo, werd door Floris Meydam ontworpen. Daarna volgden nog vele andere ontwerpen voor prijzen van zijn hand, zoals de COSA prijs (1972), de ‘Ploegprijs’ (1973 en 1978) en prijzen voor de AVRO (1968) en de NCRV (1982). Meydam hechtte grote waarde aan een uitgebalanceerde vormgeving, functionaliteit, perfecte afwerking en betrokkenheid bij het maakproces.

 

In de 80'er jaren nodigde Floris Meydam ontwerpers en kunstenaars uit andere disciplines uit om incidenteel voor de fabriek te werken, waaronder Gijs Bakker, Bruno Ninaber van Eyben, Mieke Groot, Mieke Pontier en Richard Meitner. Na zijn pensionering in 1984 bleef hij tot 1989 parttime aan de

Glasfabriek verbonden. In 1989 zette hij zijn carrière als zelfstandig en vrij kunstenaar voort. Hij werkte vervolgens in 1989 met Peter Novotný in Novy Bor (Tsjechië), in 1988 en 1989 met Philip Baldwin in Nonfoux (Zwitserland), in 1990 met Rudolf Weninger in Bärnbach (Oostenrijk), van

1990 tot 2006 met Neil Wilkin in verschillende studio’s (Engeland), in 1996 en 1999 met Danilo Zanella/Berengo in Murano (Italië), in 2000 met Richard Price in Amsterdam (Nederland), in 2004 en 2005 met Arie van Lopik in Leerdam, (Nederland) en in 2006 bij Van Tetterode Glas in Amsterdam

(Nederland).

In dat laatste jaar maakte hij uitsluitend wandpanelen in diverse kleurstellingen en afmetingen. Tijdens zijn vrije kunstenaarschap exposeerde Meydam in diverse galerieën en musea in binnen- en buitenland en vanaf 1993 wordt Glas Galerie Leerdam zijn ‘huisgalerie’. Daar werden permanent zijn meest recente unica tentoongesteld. In 2007 sloot Floris Meydam zijn ontwerp/kunstenaarscarrière af met het ontwerp van het Oranjevaasje ter gelegenheid van de geboorte van Prinses Ariane, uitgebracht door Royal Leerdam Crystal. Hij overleed in een verzorgingstehuis in Leerdam

op 91-jarige leeftijd.

 

Bronnen: 

https://www.nationaalglasmuseum.nl/agenda/2019/meydam-in-kleur-100-jaar-meyd

am/

Copier Compleet, Joan Temminck en Laurens Geurtz

De Waarheid, 10-09-1947

NRC Handelsblad, 31-08-1971
https://www.kristal-glas.nl/florismeydam