Blog 30

Piet Willems woonde destijds aan het laantje van Van Iperen in Leerdam. Veel meer weten we (nog) niet van hem, maar wel dat hij deze mooie tekening maakte van de Rooms Katholieke kerk en school. 

We kregen deze tekening in bruikleen van de heer Langerhuizen uit Den Haag. 

De tekening geeft ons aanleiding om even een stukje terug te gaan in de geschiedenis. Tijdens de reformatie ging de Grote Kerk over op de protestanten. De katholieke eredienst werd verboden en de Leerdamse katholieken namen hun toevlucht in schuilkerken. Het was voor de Rooms-Katholieken een moeilijke tijd waarin hun eredienst niet werd gedoogd. Daarna moesten zij voor hun erediensten uitwijken naar Rhenoy. In 1845 werd Leerdam weer een zelfstandige statie met een eigen pastoor. In de zeventiende eeuw kwam er een statie in de Nieuwstraat. Foto's van deze kerk kun je hier zien:

https://drimble.nl/cultuur/leerdam/362905.html

In 1885 werd hier een kerkje gebouwd dat in 1896 door Pierre Cuypers werd uitgebreid. Begin twintigste eeuw werd dit kerkje te klein en werden plannen gemaakt voor nieuwbouw.

De ruimte voor nieuwbouw werd geboden door de familie Thöne. Zij hadden een woning aan de Meent en bezaten een stuk grond tussen de Meent en de huizen aan de Noordwal. In 1925 werd een school gebouwd en vijf jaar later, in 1930, de kerk. Voor het ontwerp werden Dom Bellot en zijn compagnon H.C. van de Leur aangetrokken. Dom Bellot ontwierp kerken en gebouwen, Van de Leur werkte ze uit in bestektekeningen, regelde de bouwvergunningen en de andere administratieve zaken. Hij werd al snel meer betrokken bij het toezicht op de bouw van de ontwerpen. Het huis van de familie Thöne zou later als pastorie gaan functioneren. De huizen aan de andere kant van de kerk zijn later gesloopt waardoor er een pleintje voor de hoofdingang ontstond. 

Dom Paul Bellot ontwierp een kerk naar de mode van katholieke kerkenbouw van die tijd. Aan de buitenkant was het ontwerp sober expressionistisch. Het interieur is echter uitbundiger en kleurrijker met invloeden van Art Deco. Kenmerkend zijn het gebruik van baksteen en siermetselwerk. Voor de felgekleurde bakstenen werden hier niet geglazuurde bakstenen gebruikt, maar gekleurd glas uit de Glasfabriek Leerdam. Typerend zijn de paraboolbogen die in het hele ontwerp terugkomen. Dit kerkgebouw en de pastorie ernaast zijn door de Gemeente Leerdam aangewezen als beeldbepalende panden. De kerk is zeker een bezoek waard als u er nog nooit geweest bent!

Tot 1978 was het gebouw de katholieke basisschool.  Toen kwam in wijk Noord de katholieke Floris Radewijnszschool. Het gebouw deed nog even dienst als werk- en trefcentrum De Branding en is in 1998 gesloopt. 

Heeft u nog aanvullende informatie? Over de heer Piet Willems, of over het katholieke leven in Leerdam? Reacties zijn altijd welkom!

Bronnen:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Maria_Onbevlekte_Ontvangenkerk_(Leerdam)

http://www.dombellot.nl/

https://hvl.collectiebank.nl/beeldbank/start/archieven12?view=&fc=browse&column=5&order=moddate&bsize=&filtermetas=&toolexp=&query=maria+kerk&queryid=cced3f5560723b9758d607fe6ba9bdec

http://www.hervormdleerdam.nl/kerkelijke-geschiedenis-leerdam

https://www.historischeverenigingleerdam.nl/historische-artikelen/de-geschiedenis-van-de-parochie-leerdam/

http://www.stadshartleerdam.nl/cultuur-beleving/cultuur/item/r-k-mariakerk

http://www.new.sirkelleerdam.nl/new.sirkelleerdam.nl/index.php/geschiedenis